Υπάρχουν δύο είδη στοματικών συνηθειών. Οι επίκτητες στοματικές συνήθειες, όπου το παιδί μαθαίνει μια συμπεριφορά και εύκολα μπορεί να την σταματήσει και να αρχίσει μια άλλη, και οι κατ’ εξακολούθηση στοματικές συνήθειες, όπου το παιδί έχει σταθερά μια συμπεριφορά και την εμφανίζει εντονότερα σε συναισθηματική πίεση ή άγχος. Σε αυτή την περίπτωση το παιδί νιώθει ασφάλεια μέσα από αυτή την συνήθεια και η αποτροπή αυτής μπορεί να δημιουργήσει άγχος και ανησυχία.

1. Στοματική αναπνοή

Τα παιδιά που αναπνέουν από το στόμα εμφανίζουν αλλαγές στην στοματοπροσωπική δομή. Η υπερώα ανεβαίνει, η κάτω γνάθος αλλάζει θέση πηγαίνοντας χαμηλότερα και προς τα πίσω, γίνεται στένωση του άνω και κάτω οδοντικού τόξου, αυξάνονται οι πιθανότητες για διαταραχές άρθρωσης και ρινικής ομιλίας, ενώ εμφανίζονται συχνά ωτίτιδες.

2. Θηλασμός δαχτύλου

Επηρεάζεται η οδοντοστοιχία και τα οστά της γνάθου, η υπερώα ανεβαίνει, εμφανίζονται αρθρωτικές διαταραχές.

3. Εξώθηση γλώσσας

Η πρόσθια θέση της γλώσσας σε κατάσταση ισορροπίας εμφανίζεται είτε ανάμεσα στα πρόσθια δόντια ή σπρώχνοντας τα δόντια. Αυτό μπορεί να προκαλέσει κάποια γκριμάτσα και σφίξιμο των χειλιών κατά την κατάποση, στοματική αναπνοή, διαταραχές άρθρωσης κυρίως στους συριστικούς ήχους (σ,ζ,ξ,ψ,τζ)

4. Χρήση πιπίλας

Η παρατεταμένη χρήση πιπίλας μετά τα 3 έτη έχει επιπτώσεις στην οδοντοστοιχία και γίνονται ακόμα χειρότερα αν συνεχιστεί η χρήση μετά τα 5 έτη. Τα παιδιά με παρατεταμένη χρήση πιπίλας εμφανίζουν κενό ανάμεσα στα δόντια, ρηχός ουρανίσκος, συχνή εμφάνιση ωτίτιδας. Επιπλέον η χρήση της πιπίλας εμποδίζει το παιδί να αναπτύξει τον λόγο του και να εκφραστεί.

5. Ονυχοφαγία

Αυτή η συνήθεια φαίνεται να ξεκινά στα 3-4 έτη με αποκορύφωμα τα 10 και συνεχίζει στην εφηβεία ενώ αργότερα μειώνεται. Εμφανίζονται εντερικές παρασιτικές λοιμώξεις, μολύνσεις, κακή σύγκλιση σιαγόνων και φαίνεται ότι πάνω από το 50% που δαγκώνουν τα νύχια τους έχουν ένα είδος ψυχολογικής διαταραχής.

6. Δάγκωμα χειλιών

Συνήθως τα πάνω δόντια δαγκώνουν το κάτω χείλος με αποτέλεσμα τα πάνω πρόσθια δόντια να έχουν κλίση προς τα έξω, ενώ τα κάτω πρόσθια δόντια να εμφανίζουν μια κλίση προς τα πίσω. Επιπλέον το κάτω χείλος βρίσκεται ανάμεσα στα κάτω και πάνω μπροστινά δόντια.

7. Βρυγμός- τρίξιμο

Ο βρουξισμός είναι μια ασυνείδητη στοματική συνήθεια με μη λειτουργικό σφίξιμο, τρίξιμο κάνοντας ήχους με τα δόντια ενώ αυτές οι κινήσεις δεν αποτελούν μέρος της μάσησης και οδηγούν σε τραυματική σύγκλιση. Αποτελέσματα του βρυγμού είναι τα εξής: κόπωση, πόνος, να καταστραφούν οι κοπτικές επιφάνειες των μπροστινών δοντιών και οι μασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών μέχρι και απώλεια δοντιών, πονοκέφαλοι, περιοδοντικές βλάβες και δυσλειτουργίες των μασητικών μυών και της κροταφογναθικής άρθρωσης σε σοβαρές περιπτώσεις. Όλα αυτά τα προβλήματα επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα της καθημερινής ζωής του ασθενούς.

Βιβλιογραφία

Harari D., Redlich M., Miri S., Hamud T. et al. The effect of mouth breathing versus nasal breathing on dentofacial and craniofacial development in orthodontic patient. Laryngoscope. 2010 Oct;120(10):2089-93. doi: 10.1002/lary.20991.

Hitos S.F., Arakaki R., Solé D., Weckx L L M. Oral breathing and speech disorders in children. Pediatr (Rio J). Jul-Aug 2013;89(4):361-5. doi: 10.1016/j.jped.2012.12.007. Epub 2013 Jul 1.

Shah A.F. Batra M., Sudeep CB , Gupta M., et al. Oral habits and their implications. Volume 1, Issue 4, October 2014

Demjaha G., Kapusevska B., Pejkovska-Shahpaska B. Bruxism Unconscious Oral Habit in Everyday Life. Open Access Maced J Med Sci. Mar 2019; 7(5): 876–881. doi: 10.3889/oamjms.2019.196